Prentsa oharrak

EAEko familiek ezkortasunari eusten diote

Laugarren hiruhilekoan, EAEko familien konfiantza-indizeak balio negatiboetan jarraitzen du, eta bere ezkortasuna islatzen du, aurreko hiruhilekoarekin alderatuta okerrera egiten ez badu ere, urtearen hasierako baikortasunetik aldentzen baita. 2022ko balantzea (batez bestekoa) negatiboa da (-11), 2021eko emaitza (-6) okertuz, baina 2020ko salbuespenezko ezkortasunera iritsi gabe (-22).

Zer iritzi dute EAEko familiek datozen hamabi hilabeteetako bilakaera sozioekonomiko orokorrari buruz?

• Euskadiko familiak (-23), Estatukoak (-30) eta EB-27koak (-27) ezkorrak dira: aurreikusitakoa baino txikiagoa den susperraldi ekonomikoa, inflazio handiko egoera (% 2tik gora mantenduko dena 2024ra arte) eta luzatzen ari den gatazka beliko baten ondorioak (energia-prezioetan eragin zuzena duena) dira konfiantzaren narriadura orokorrerako argudio nagusiak.

Nola eraikitzen da EAEko familien konfiantza eta haren bilakaera?

• EAEko familiak ezkorrak dira konfiantza osatzen duten lau indize partzialetan, eta ekonomia orokorraren (-39) eta familiako ekonomiaren (-21) bilakaerari buruzko igurikimen negatiboak berresten dituzte, baita langabeziaren bilakaerari (-14) eta aurrezki-ahalmenari (-17) dagokienez ere. Bi adierazle horiek positiboak izan ziren urteko lehen seihilekoan.
• Hala ere, EAEko lan-merkatuak (urtarrila-azaroa, hileko batez bestekoa) enplegua sendotu du (981.521 pertsona Gizarte Segurantzan afiliatuta), eta erregistratutako langabezia jaitsi egin da (113.498 pertsona), 2019ko emaitzak hobetuz (+15.960 eta -2.078 pertsona), 2022. urtea enpleguaren urterik onenean bihurtuz 2009az geroztik. Hala ere, hazkunde ekonomikoa moteldu egin da (+% 0,1 hirugarren hiruhilekoan, eta +% 1,1 lehenengoan eta bigarrenean, BPGren hiruhileko arteko tasan, Eustat), eta inflazio orokorrak eta azpiko inflazioak gora egiten jarraitzen dute (+% 6,9 eta +% 5,9, urrian), baina udako hilabeteetan baino neurri apalagoan.

Nola eragiten du konfiantzak familien gastuan eta inbertsioan?

• EAEko familiek erosketa handiak egiteko unearen balorazioa okertzen jarraitzen dute, argi eta garbi negatiboa dena (-40), eta erosketa horiek egiteko igurikimenak murrizten dituzte (-18). Bestalde, etxebizitza eta ibilgailua erosteko igurikimenak maila apal batean mantentzen dira.
• Baina, batez ere, EAEko familiak oso ezkorrak dira prezioen bilakaerari dagokionez (-51); izan ere, 2022ko laugarren hiruhileko honetan, azken urteetako emaitzarik txarrenetako bat erregistratu baita.
• Urteko emaitzek erakusten dute EAEko familien kontsumoaren susperraldia moteldu egin dela (+% 0,9, +% 2,0 eta -% 1,8, lehen, bigarren eta hirugarren hiruhilekoen arteko tasan, Eustat). Etxebizitzen salerosketak susperraldia sendotu du (+% 14,8, urte arteko tasan, urtarrila-iraila metatua), ibilgailu berrien matrikulazioak atzeraka jarraitzen duen bitartean (-% 11,4, urte arteko tasan, urtarrila-azaroa metatua).

Laburbilduz: EAEko familiek ezkortasunari eusten diote, inflazioaren eta 2022ko dinamismo ekonomikoaren galeraren eta 2023rako aurreratutako galeraren aurrean; egoera hori Estatuko eta Europako familiekin partekatzen dute. Ondorioz, 2023rako, EAEko familiek gastuaren eta aurrezkiaren doikuntza aurreratu dute, interes-tasen igoerak baldintzatuta -finantzaketa garestitzen, baina aurrezkiaren ordainsaria hobetzen duena-, eta erosketa eta inbertsio handien erabakietan eragingo du. Hala ere, azken emaitza aurreikuspen ekonomikoen eta enpleguari lotutakoen betetze-mailaren araberakoa izango da.